Główne kierunki badawcze instytutów w 2019 r.

INSTYTUT ROLNICTWA

1. Wpływ wieloletniego (od 1921 roku) zróżnicowanego zmianowania i nawożenia na właściwości gleby, plonowanie i jakość różnych gatunków roślin.
2. Innowacyjne technologie produkcji roślin rolniczych (w tym rolnictwo precyzyjne), optymalizujące wielkość i jakość plonów oraz przyjazne dla środowiska przyrodniczego.
3. Środowiskowe i produkcyjne skutki różnych systemów uprawy roli, nawożenia i zmianowania roślin oraz opracowanie systemów zwiększania produktywności gleb poprzez poprawę warunków życia biologicznego i inne zabiegi zwiększające ich żyzność.
4. Ocena przydatności różnych odpadów do nawożenia.
5. Wykorzystanie właściwości biologicznych gatunków i odmian traw na użytkach zielonych, pozaprodukcyjna rola użytków zielonych oraz reakcja traw pastewnych i gazonowych na stresy abiotyczne i biotyczne.
6. Użycie modeli mieszanych dla niekompletnych danych agronomicznych oraz analiza danych wielowymiarowych w rolnictwie.
7. Wykorzystanie metod statystycznych (w tym geostatystycznych) i systemów informacji geograficznej (GIS) w analizie danych w badaniach przyrodniczych.
8. Określanie kierunków, tempa i stopnia zaawansowania procesów glebotwórczych, a także poszukiwanie fizyko-chemicznych, mineralogicznych i mikromorfologicznych wskaźników pedogenezy gleb współczesnych i kopalnych w ekosystemach naturalnych i antropogenicznych.
9. Budowa, właściwości i przemiany glebowej materii organicznej w glebach naturalnych i zmienionych przez działalność człowieka.
10. Zanieczyszczenie chemiczne gleb substancjami szkodliwymi (m.in. pierwiastkami śladowymi).

INSTYTUT BIOLOGII

1. Bioinformatyczne poszukiwania i analiza nowych rodzin enzymów ważnych w procesach sygnalizacji w komórkach, badanie nowych ścieżek sygnałowych, analiza danych z wielkoskalowych badań biomedycznych.
2. Wpływ abiotycznych i biotycznych czynników środowiska na metabolizm roślin oraz mikroorganizmów.
3. Biogeografia bakterii brodawkowych.
4. Badania odpowiedzi roślin na organizmy symbiotyczne, patogeny i stres abiotyczny.
5. Fizjologiczne i genetyczne uwarunkowania reakcji roślin na zmienne warunki środowiska.
6. Opracowanie bioczujników do automatycznego pomiaru własności komórek, błon biologicznych i molekuł fizjologicznie czynnych oraz pomiary transportu jonów przez błony biologiczne.
7. Genetyczne, fizjonomiczne oraz metodyczne podstawy biotechnologii i hodowli roślin.
8. Poznanie interakcji wewnątrz mikrośrodowiska nowotworowego w warunkach hipoksji i normoksji.
9. Biozgodność wybranych nanostruktur węgla i metali w badaniach in vitro i in vivo.

INSTYTUT MEDYCYNY WETERYNARYJNEJ

1. Morfologia ssaków i ptaków domowych oraz dziko żyjących.
2. Biologiczne podstawy wzrostu i rozwoju zwierząt oraz utrzymania ich zdrowia.
3. Diagnostyka i patomechanizmy w chorobach zakaźnych i inwazyjnych, ocena wpływu związków stanowiących zanieczyszczenie środowiska na organizm zwierząt oraz opracowanie, alternatywnych do badań na zwierzętach, modeli doświadczalnych działania ksenobiotyków.
4. Diagnostyka i terapia chorób zwierząt towarzyszących.
5. Diagnostyka i terapia chorób układów i narządów u zwierząt gospodarskich i koni.
6. Patologia i diagnostyka wybranych chorób zakaźnych i niezakaźnych zwierząt.
7. Bezpieczeństwo żywności pochodzenia zwierzęcego i podstawy prawne działalności weterynaryjnej.
8. Epidemiologia zakaźnych i niezakaźnych chorób zwierząt gospodarskich, towarzyszących i nieudomowionych.
9. Rozwinięcie badań z zakresu weterynaryjnej medycyny regeneracyjnej i inżynierii odtwórczej.

INSTYTUT NAUK LEŚNYCH

1. Doskonalenie metod pomiaru drzew i drzewostanów oraz poznanie prawidłowości wzrostu drzew i drzewostanów. Modelowanie wzrostu drzew i drzewostanów.
2. Opracowanie teoretycznych podstaw użytkowania zasobów leśnych, zagadnień dotyczących drzewnego i niedrzewnego użytkowania lasu, turystyki i rekreacji oraz badania różnych form i metod użytkowania lasu i wynikających z tego konsekwencji.
3. Biologia, ekologia, taksonomia i rozmieszczenie owadów oraz grzybów w środowisku leśnym; ochrona przyrody i edukacja leśna.
4. Ekonomiczna analiza powiązań w modelu wielofunkcyjnego i zrównoważonego leśnictwa oraz gospodarcza i społeczna rola leśnictwa w kształtowaniu rozwoju gospodarki.
5. Urządzanie lasu wielofunkcyjnego ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień inwentaryzacji lasu z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, optymalizacji planowania użytkowania rębnego, regulacji ładu czasowego i przestrzennego lasów oraz zmian warunków hydrologicznych w ekosystemach leśnych.
6. Morfogeneza roślin ze szczególnym uwzględnieniem ksylogenezy, dynamika zbiorowisk roślinnych oraz introdukcja roślin drzewiastych.
7. Struktura środowiska i jej wpływ na populacje zwierząt bytujących w lasach zagospodarowanych i chronionych. Rola martwego drewna w ekologii drobnych gryzoni. Wpływ zróżnicowania parametrów środowiska na małe ssaki.
8. Doskonalenie metod odnawiania naturalnego głównych gatunków lasotwórczych. Charakterystyka demograficzna gatunków drzew występujących w Białowieskim Parku Narodowym.
9. Wykorzystanie nowoczesnych metod i narzędzi geomatyki do inwentaryzacji, monitorowania i oceny obszarów wiejskich. Prawne i praktyczne aspekty gospodarowania przestrzenią na poziomie lokalnym.

      INSTYTUT NAUK OGRODNICZYCH

1. Zachowanie różnorodności biologicznej i zrównoważonego rozwoju w użytkowaniu i ochronie roślin.
2. Doskonalenie technologii, produkcji i ochrony roślin ogrodniczych.
3. Utrzymanie jakości produktów ogrodniczych w procesie „z pola na stół”.
4. Biologiczne podstawy technologii ograniczających chemizację i zanieczyszczenie środowiska.
5. Wykorzystanie roślin ogrodniczych do ochrony środowiska poprzez zastosowanie procesu fitoremediacji.
6. Uwarunkowania rozwoju gospodarki ogrodniczej w Polsce i w wybranych krajach.
7. Ochrona i kształtowanie krajobrazu w aspekcie zachowania wartości przyrodniczych.

       INSTYTUT INŻYNIERII LĄDOWEJ

1. Doskonalenie metod badań gruntów mineralnych i organicznych w złożonych warunkach obciążenia.
2. Doskonalenie metod i interpretacji laboratoryjnych i terenowych badań gruntów technikami nieniszczącymi.
3. Doskonalenie metod badań, wzmacniania i projektowania konstrukcji inżynierskich na potrzeby budownictwa hydrotechnicznego, podziemnego i komunikacyjnego.
4. Modelowanie zagadnień dynamiki i stateczności oraz zagadnień termicznych i termo-mechanicznych struktur periodycznie mikroniejednorodnych lub tolerancyjnie-periodycznie mikroniejednorodnych (tj. struktur o funkcyjnej gradacji własności materiałowych) z zastosowaniem podejść asymptotycznych i nieasymptotycznych – badanie efektu skali.
5. Kształtowanie optymalnych rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych w budownictwie.
6. Doskonalenie metod projektowania budowli hydrotechnicznych.
7. Usprawnienie procesu planowania, projektowania i realizacji obiektów inżynierskich.
8. Kompleksowe doskonalenie metod rekultywacji środowiska, działań naprawczych i zapobiegawczych przy wykorzystaniu badań laboratoryjnych, terenowych i technologii geodezyjnych.
9. Rewitalizacja i projektowanie krajobrazu miasta. Język i system znaczeń.

       INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA

1. Rola mokradeł w środowisku: badania podstawowe procesów hydrologicznych mokradeł; naukowe podstawy renaturyzacji mokradeł; ocena zmian mokradeł i ich roli w bilansie wody.
2. Rozwój metod oceny efektywności działań małej retencji pod kątem poprawy bilansu wodnego i jakości wody w skali zlewni.
3. Dynamika zmian warunków meteorologicznych, klimatycznych i aerosanitarnych w warstwie granicznej atmosfery aglomeracji miejskiej.
4. Hydraulika koryt i budowli oraz hydrauliczne i technologiczne systemy wodociągowe i kanalizacyjne.
5. Gospodarowanie wodą na obszarach niezurbanizowanych w aspekcie adaptacji do zmian klimatu.
6. Inżynieria ekologiczna w kształtowaniu i rekultywacji środowiska oraz zapobieganiu jego zanieczyszczeniom.
7. Hydrologia małych zlewni rolniczych i zurbanizowanych ze szczególnym uwzględnieniem zdarzeń ekstremalnych.
8. Wykorzystanie metod teledetekcyjnych w monitoringu i modelowaniu stanu środowiska przyrodniczego w zlewniach rzecznych użytkowanych rolniczo.
9. Zasady i metody identyfikacji, planowania i zarządzania zieloną infrastrukturą miasta.
10. Ocena i wycena zasobów przyrodniczych.

INSTYTUT NAUK DRZEWNYCH I MEBLARSTWA

1. Automatyczna identyfikacja stanu zużycia narzędzi podczas skrawania materiałów drewnopochodnych oraz modyfikacja ich ostrzy z wykorzystaniem technik wiązkowych w celu zwiększenia trwałości.
2. Badania wpływu różnych czynników na właściwości drewna. Opracowywanie charakterystyk gatunkowych oraz metod przerobu tartacznego, modyfikacji i ochrony drewna.
3. Proekologiczne technologie wytwarzania materiałów, racjonalizacja metod projektowania i konstrukcji oraz wyceny wartości materiałów stosowanych w meblarstwie i budownictwie drewnianym.
4. Badania wpływ wielkości ziarna WC na właściwości węglików WC-Co, otrzymywanych zaawansowaną techniką spiekania FAST (Field Assisted Sintering Technology) wykorzystywanych na ostrza skrawające do obróbki drewna.
5. Badania odporności korozyjnej ostrzy z węglików spiekanych w kontakcie z ekstraktem drzewnym.
6. Badania wpływu pochodzenia genetycznego i warunków siedliskowych wzrostu różnych gatunków drzew na cechy dendrometryczne i wybrane właściwości drewna oraz analiza możliwości wykorzystania surowca drzewnego.
7. Zastosowanie biotechnologicznych metod wytwarzania biomateriałów z udziałem mikroorganizmów oraz badanie ich właściwości i możliwości zastosowania w praktyce.
8. Badanie profilu cukrów oraz porowatości wybranych gatunków drewna pod kątem wykorzystania do procesu hydrolizy enzymatycznej.
9. Charakterystyka cech fizycznych i mechanicznych celulozy bakteryjnej pochodzącej z hodowli mikroorganizmów Kombucha na różnych podłożach odżywczych oraz wpływ jej dodatku na zmiany wybranych właściwości połączeń pomiędzy cząstkami drewna.
10. Opracowanie technologii wytwarzania materiałów drewnopochodnych na bazie produktów towarzyszących produkcji tartacznej oraz określenie wytycznych dla klasyfikacji jakościowej surowca drzewnego.

       INSTYTUT NAUK O ZWIERZĘTACH

1. Zastosowanie transkryptomiki, epigenomiki i proteomiki w analizie ekspresji genów kształtujących potencjał antyoksydacyjny mleka i mięsa różnych gatunków ssaków:

1. poszukiwanie genetycznego podłoża zmienności cech o złożonym uwarunkowaniu u koni z wykorzystaniem nowoczesnych metod genomiki strukturalnej i funkcjonalnej,
2. poprawa dobrostanu krów rasy polskiej holszyńsko-fryzyjskiej poprzez wybranie markera szybkiego diagnozowania schorzeń metabolicznych (ketozy), bez konieczności analizowania próbek krwi,
3. zmiany w kształtowaniu się bioaktywnych składników siary w zależności od jakości cytologicznej i mikrobiologicznej.

2. Genetyczne, biologiczne i środowiskowe aspekty hodowli zwierząt:

1. doskonalenie jakości mięsa u rodzimych ras owiec poprzez modyfikowanie sposobów żywienia,
2. poszukiwanie podłoża genetycznego cech warunkujących poziom umięśnienia i jakość mięsa oraz wpływ struktury mięśni i czasu dojrzewania na zawartość bioaktywnych składników w mięsie jagnięcym,
3. homeostaza organizmu, zdrowie zwierząt i walory prozdrowotne wieprzowiny przy stosowaniu pasz alternatywnych w żywieniu świń,
4. badania nad długowiecznością i produkcyjnością życiową samic różnych gatunków zwierząt gospodarskich.

3. Genetyczne, biometryczne i behawioralne aspekty hodowli zwierząt domowych i nieudomowionych:

1. zastosowanie metod genetyki populacji i genetyki molekularnej w zarządzaniu populacjami zwierząt,
2. adaptacje behawioralne, stresu i rozrodu wybranych gatunków zwierząt domowych, laboratoryjnych i dzikich.

4. Reakcje organizmów zwierząt hodowlanych, wolno żyjących i bezkręgowców niższych na zmienne czynniki środowiska.
5. Żywieniowe innowacje dla nauki i przemysłu:

1. doskonalenie wartości odżywczej przemysłowych produktów ubocznych stosowanych w żywieniu przeżuwaczy i zwierząt monogastrycznych,
2. opracowanie metod pozyskania, wytwarzania i wprowadzania nowych/innowacyjnych substancji mineralnych i organicznych o działaniu wywołującym pożądane zmiany w metabolizmie zwierząt.

6. Organogeneza zagrożonych wyginięciem i cennych pod względem ekonomicznym gatunków ryb.
7. Badania nad rozrodem pszczół i jakością produktów pszczelich.

       INSTYTUT EKONOMII I FINANSÓW

1. Mikro- i makroekonomiczne uwarunkowania przemian w gospodarce żywnościowej w krajach europejskich.
2. Handel zagraniczny oraz międzynarodowe i międzysektorowe przepływy czynników produkcji w agrobiznesie.
3. Zastosowanie metod statystycznych w badaniach zjawisk gospodarczych, społecznych i rynku kapitałowego.
4. Procesy adaptacyjne przedsiębiorstw agrobiznesu w warunkach realizacji zasad trwałego rozwoju.
5. Polityka rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich.
6. Podmioty gospodarcze oraz konsumenci w warunkach biogospodarki i gospodarki o obiegu zamkniętym.
7. Turystyka, komunikowanie i doradztwo w rozwoju lokalnym i regionalnym.
8. Ekonomiczne i organizacyjne uwarunkowania oraz kierunki rozwoju logistyki w sektorze rolno-żywnościowym.
9. System finansowy i prawny oraz kierunki rozwoju instytucji kapitałowych, jednostek gospodarczych oraz samorządowych.

      INSTYTUT ZARZĄDZANIA

1. Przywództwo, zarządzanie wiedzą i zaufaniem.
2. Technologie informacyjne w zarządzaniu.
3. Tendencje rozwojowe współczesnych organizacji.
4. Internet of Things, Blokchain oraz Big Data w zarządzaniu organizacjami.
5. Rola turystyki w rozwoju regionalnym.
6. Zarządzanie zasobami ludzkimi.
7. Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw i etyka biznesu.
8. Rola logistyki w aktywizacji rozwoju polskiej gospodarki.
9. Innowacyjność organizacji.

       INSTYTUT NAUK O ŻYWNOŚCI

1. Zmiany fizykochemiczne, reologiczne i strukturalne surowców i produktów spożywczych wywołane procesami technologicznymi i przechowywaniem.
2. Odwadnianie, suszenie i powłoki jadalne w kształtowaniu jakości produktów pochodzenia naturalnego.
3. Optymalizacja procesu produkcji i warunków przechowywania przetworów z owoców i warzyw w aspekcie ograniczenia strat składników bioaktywnych i poprawy atrakcyjności sensorycznej.
4. Technologiczne wykorzystanie ziarna zbóż.
5. Badania nad wpływem czynników surowcowych i technologicznych na jakość olejów tłoczonych na zimno.
6. Wykorzystanie dodatków do żywności w produkcji wyrobów nisko- (emulsje) i wysokotłuszczowych (wyroby ciastkarskie, produkty smażone).
7. Badanie odżywczych, bioaktywnych oraz toksycznych składników żywności, ich właściwości, przemian i oddziaływań ze składnikami matrycy żywnościowej.
8. Wpływ wybranych czynników technologicznych i substancji biologicznie aktywnych na wybrane cechy jakościowe i bezpieczeństwo produktów mleczarskich.
9. Wpływ surowców, dodatków funkcjonalnych i procesu technologicznego na jakość produktów mięsnych.
10. Badania nad strukturą, przemianami i właściwościami wybranych produktów żywnościowych oraz odpadowych przemysłu spożywczego.
11. Enzymy jako katalizatory w biotransformacjach i procesach modyfikacji i stabilizacji lipidów.
12. Aspekty mikrobiologiczne i biotechnologiczne kształtowania jakości oraz bezpieczeństwa zdrowotnego żywności.

       INSTYTUT NAUK O ŻYWIENIU CZŁOWIEKA

1. Żywieniowe uwarunkowania zdrowia i jakości życia w wybranych subpopulacjach.
2. Optymalizacja postępowania dietetycznego w profilaktyce i terapii różnych schorzeń oraz ocena wpływu zachowań żywieniowych na stan zdrowia dzieci i młodzieży oraz osób o zwiększonej aktywności fizycznej.
3. Nowe techniki i technologie oraz systemy kontroli i sterowania procesami technologicznymi zapewniające jakość i bezpieczeństwo zdrowotne żywności, jak również metody ograniczania strat i marnotrawstwa w gastronomii oraz w zakładach przetwórczych.
4. Ocena jakości żywności ze szczególnym uwzględnieniem składu kwasów tłuszczowych, profilu związków lotnych oraz właściwości przeciwutleniających.
5. Badania wpływu technologii produkcji i przechowywania żywności na jej jakość i wartość odżywczą oraz prozdrowotną.
6. Ocena zawartości związków biologicznie czynnych w owocach, roślinach przyprawowych, warzywach oraz przetworach owocowych z uprawy ekologicznej i konwencjonalnej.
7. Doskonalenie metod analitycznych i sensorycznych w ocenie żywności funkcjonalnej i wygodnej.
8. Monitorowanie rozwoju rynku żywności oraz diagnozowanie dokonujących się zmian oraz ich uwarunkowań.
9. Tendencje w konsumpcji żywności w Polsce w kontekście założeń zrównoważonego rozwoju i zrównoważonej diety.

       INSTYTUT INŻYNIERII MECHANICZNEJ

1. Energochłonność i jakość pracy elementów roboczych maszyn i urządzeń rolniczych.
2. Badania właściwości fizycznych i chemicznych biomasy.
3. Badania procesów pozyskiwania surowców drzewnych, w tym tworzących łańcuch logistyczny pozyskiwania biomasy na cele energetyczne.
4. Badania techniczne i eksploatacyjne maszyn leśnych, w tym dotyczące zwiększenia komfortu i bezpieczeństwa pracy.
5. Projektowanie i modelowanie urządzeń oraz systemów energetycznych bazujących na odnawialnych źródłach energii generujących oraz akumulujących ciepło, chłód oraz energię elektryczną.
6. Projektowanie i optymalizacja układów automatycznej regulacji w urządzeniach grzewczych i chłodniczych.
7. Wielokryterialna optymalizacja procesów produkcyjnych bazująca na algorytmach genetycznych.
8. Modelowanie i optymalizacja procesów suszenia i rehydratacji produktów rolniczych.
9. Zarządzanie w sektorach energetyki i agrobiznesu w warunkach zmiennego otoczenia.
10. Doskonalenie technik przetwarzania surowców pochodzenia roślinnego.

       INSTYTUT NAUK SOCJOLOGICZNYCH I PEDAGOGIKI

1. Indywidualne, społeczne i kulturowe uwarunkowania osiągnięć edukacyjnych dzieci, młodzieży i dorosłych.
2. Psychologiczne i interdyscyplinarne badania nad człowiekiem, edukacją i kulturą.
3. Pedagogiczne uwarunkowania osiągnięć szkolnych.
4. Nauczyciel wczoraj i dziś. Badania historyczno-porównawcze w kontekście wyzwań przyszłości.
5. Filozofia i praktyka bezpieczeństwa oraz etyczne aspekty relacji człowiek i środowisko.
6. Orientacje teoretyczne i perspektywy badawcze socjologii współczesnej.
7. Społeczeństwo i polityka w uwarunkowaniach lokalnych i międzynarodowych, regionalność.
8. Społeczności lokalne i samorząd terytorialny w perspektywie procesów globalizacji.
9. Ciągłość i zmiana w procesie transformacji społecznej.
10. Szkolnictwo wyższe w dobie zmian systemowych.

       INSTYTUT INFORMATYKI TECHNICZNEJ

1. Tworzenie i zastosowanie algorytmów sztucznej inteligencji.
2. Analiza symboliczna i numeryczna wybranych układów chaotycznych.
3. Rozwijanie algorytmów i procedur uczenia maszynowego w kontekście prognozowania szeregów czasowych.
4. Badania w zakresie typologii algebraicznej.
5. Badania w zakresie teorii grup.
6. Badania w zakresie teoretycznych aspektów statystycznej analizy danych.
7. Badania w zakresie przetwarzania obrazów i uczenia maszynowego w zastosowaniu do wybranych problemów technicznych.
8. Tworzenie i analiza systemów zarządzania wiedzą.
9. Doskonalenie struktury i funkcjonowania sztucznych sieci neuronowych z wykorzystaniem analogii fizycznych i biologicznych.
10. Badanie rozproszonych systemów informatycznych.