Wnioski o stypendia ministra dla wybitnych młodych naukowców

Od 1 grudnia do 31 grudnia 2020 r. można składać wnioski o przyznanie stypendium dla wybitnych młodych naukowców wykazujących się znaczącymi osiągnięciami w działalności naukowej.

1. Podstawa prawna

Kwestie przyznawania stypendiów ministra dla wybitnych młodych naukowców regulują przepisy:

• art. 360, art. 361 i art. 363 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r.  poz. 85, z późn. zm.) oraz
• rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 kwietnia 2019 r. w sprawie stypendiów ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki dla studentów i wybitnych młodych naukowców (Dz. U. poz. 658 i 2297).

2. Definicja młodego naukowca

Stypendium może otrzymać osoba, która w dniu przyznania stypendium posiada status młodego naukowca.

Młodym naukowcem jest osoba prowadząca działalność naukową, która:

• jest doktorantem lub nauczycielem akademickim – i nie posiada stopnia doktora

albo

• posiada stopień doktora, od uzyskania którego nie upłynęło 7 lat, i jest zatrudniona w podmiocie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ww. ustawy, tj. uczelni, federacji podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, Polskiej Akademii Nauk, instytucie naukowym PAN działającym na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk, instytucie badawczym działającym na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych, międzynarodowym instytucie naukowym utworzonym na podstawie odrębnych ustaw działającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Polskiej Akademii Umiejętności lub innym podmiocie prowadzącym głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły.

Do okresu wspomnianych wyżej 7 lat nie wlicza się okresów przebywania na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie ojcowskim, urlopie rodzicielskim lub urlopie wychowawczym, udzielonych na zasadach określonych w Kodeksie pracy, lub okresów pobierania zasiłku macierzyńskiego lub świadczenia rodzicielskiego, albo okresów pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego w związku z niezdolnością do pracy, w tym spowodowaną chorobą wymagającą rehabilitacji leczniczej.

Status młodego naukowca będzie weryfikowany w dniu podjęcia przez Ministra decyzji o przyznaniu stypendium.

Okres 7 lat liczony jest od daty – a nie od roku – uzyskania stopnia doktora. Tak więc osoba, która uzyskała stopień doktora np. w dniu 15 listopada 2013 r. i nie posiadała ww. przerw w działalności naukowej, utraciła status młodego naukowca w dniu 15 listopada 2020 r.

3. Warunki otrzymania stypendium

Stypendium ministra dla wybitnych młodych naukowców może otrzymać młody naukowiec wykazujący się znaczącymi osiągnięciami w działalności naukowej.

3. 1. Rodzaje znaczących osiągnięć w działalności naukowej

Za znaczące osiągnięcia w działalności naukowej młodego naukowca uważa się:

1. autorstwo lub współautorstwo monografii naukowej lub rozdziału w monografii naukowej wydanej przez wydawnictwo, które w roku opublikowania monografii w ostatecznej formie było ujęte w wykazie wydawnictw sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 ustawy (będzie obowiązywał wykaz z dnia 29 września 2020 r.);
2. autorstwo lub współautorstwo artykułu naukowego opublikowanego w czasopiśmie naukowym lub w recenzowanych materiałach z konferencji międzynarodowych, które w roku opublikowania artykułu w ostatecznej formie były ujęte w wykazie tych czasopism i materiałów sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 ustawy*;
3. kierowanie projektem badawczym o wysokim poziomie innowacyjności finansowanym w ramach konkursu ogólnokrajowego albo międzynarodowego;
4. zastosowanie praktyczne wyników badań naukowych lub prac rozwojowych, w tym udzielony patent krajowy lub zagraniczny lub wdrożenie wyników działalności naukowej w innej formie;
5. odbycie zagranicznego stażu lub wizyty studyjnej, a w przypadku osób, które ukończyły studia doktoranckie za granicą – odbycie stażu lub wizyty studyjnej w Polsce;
6. otrzymane stypendium zagraniczne;
7. stałą współpracę z prestiżową zagraniczną uczelnią lub zagraniczną instytucją naukową, w formie innej niż wymieniona w pkt 5 i 6;
8. działanie twórcze w sztuce, w wyniku którego powstało dzieło artystyczne materialne lub niematerialne, w tym jego artystyczne wykonanie, stanowiące wkład w rozwój kultury;
9. uzyskanie nagrody indywidualnej lub znaczący udział w powstaniu osiągnięcia, za które uzyskano nagrodę zespołową w konkursie, na przeglądzie lub festiwalu muzycznym, teatralnym, filmowym, plastycznym lub architektonicznym o wysokim prestiżu i o zasięgu międzynarodowym, z wyłączeniem nagród uzyskanych w konkursach organizowanych w ramach międzynarodowych konferencji naukowych oraz nagród w postaci stypendiów krajowych lub zagranicznych.

* Jako znaczące osiągnięcie w działalności naukowej młodego naukowca prowadzonej przed 2019 r. może zostać przedstawione autorstwo lub współautorstwo artykułu naukowego opublikowanego w ostatecznej formie w czasopiśmie naukowym ujętym w wykazie czasopism naukowych ustalonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 44 ust. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki i ogłoszonym komunikatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 stycznia 2017 r. w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej ministra (tj. dotychczasowy wykaz czasopism naukowych – część A, B i C).

3. 2. Sposób udokumentowania znaczących osiągnięć w działalności naukowej

Wyżej wymienione osiągnięcia są dokumentowane w postaci pisemnej, w formie:

1. stron monografii naukowej lub czasopisma naukowego, zawierających imiona i nazwisko autora albo imiona i nazwiska autorów, tytuł monografii naukowej lub artykułu naukowego, nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, miesiąc i rok wydania, ISBN, eISBN, ISSN, eISSN, ISMN lub DOI;
2. oświadczenia młodego naukowca o procentowym wkładzie autorskim w monografię naukową, rozdział w monografii naukowej albo artykuł naukowy, wraz z opisem tego wkładu – w przypadku współautorstwa (nie trzeba dołączać oświadczeń współautorów);
3. potwierdzenia udzielenia patentu krajowego lub zagranicznego lub wdrożenia wyników działalności naukowej w innej formie;
4. oświadczenia młodego naukowca o kierowaniu przez niego projektem badawczym, wraz z informacją o numerze, źródle finansowania, okresie trwania, celu i efektach projektu;
5. potwierdzenia:
   • odbycia zagranicznego stażu lub wizyty studyjnej,
   • otrzymania stypendium zagranicznego,
   • stałej współpracy z prestiżową zagraniczną uczelnią lub zagraniczną instytucją naukową;
6. dyplomu lub innego dokumentu potwierdzającego uzyskanie nagrody w konkursie, a w przypadku nagrody zespołowej ‒ również oświadczenia kierownika zespołu albo oświadczeń członków zespołu o procentowym udziale młodego naukowca w powstaniu osiągnięcia.

4. Tryb składania wniosku o stypendium

4. 1. Wnioskodawca stypendium

Osobami uprawnionymi do składania wniosków o stypendium są – zgodnie z art. 360 ust. 4 ustawy:

• rektor, dyrektor instytutu PAN, dyrektor instytutu badawczego lub dyrektor instytutu międzynarodowego, w których prowadzona jest szkoła doktorska, w której młody naukowiec jest doktorantem;
• osoba kierująca podmiotem, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, zatrudniającym młodego naukowca.

4. 2. Termin składania wniosku

Wniosek o przyznanie stypendium składa się do ministra według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia od dnia 1 grudnia 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r . 

UWAGA! Powyższy termin jest terminem prawa materialnego, a zatem złożenie wniosku po jego upływie nie wywołuje skutków prawnych. Wnioski przesłane z uchybieniem terminu nie podlegają rozpatrzeniu. Ww. termin nie podlega również przywróceniu w trybie art. 58 Kpa.

4. 3. Tryb składania wniosku

Wniosek o przyznanie stypendium wypełnia się w Zintegrowanym Systemie Usług dla Nauki Obsługa Strumieni Finansowania (system ZSUN/OSF https://osf.opi.org.pl/). Przed przesłaniem wniosku do ministerstwa, wygenerowany z systemu ZSUN/OSF plik w formacie PDF („wniosek z podpisem ZSUN/OSF”) musi być opatrzony podpisem zaufanym albo kwalifikowanym podpisem elektronicznym (dokument elektroniczny) przez kierownika podmiotu składającego wniosek lub osobę przez niego upoważnioną. Podpisany wniosek o przyznanie stypendium wysyła się elektronicznie w systemie ZSUN/OSF.

Podczas załączania pliku system OSF weryfikuje poprawność techniczną podpisu i prezentuje dane osób, które podpisały wniosek. Osoba, która składa kwalifikowany podpis elektroniczny ponosi odpowiedzialność zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej ( Dz.U. z 2019 r. poz. 162, z późn. zm.)

W przypadku gdy załączony zostanie plik, którego podpis jest nieprawidłowy lub podpisany plik nie jest tym, który był jako ostatni wygenerowany z systemu (weryfikacja niejednoznaczna), wówczas nie będzie możliwe wysłanie wniosku do Ministerstwa.

Wniosek uznaje się za wysłany, gdy jego status w systemie ZSUN/OSF ma status „wysłany”.

UWAGA! Wniosek może podpisać wyłącznie osoba wskazana w art. 360 ust. 4 ustawy albo osoba przez nią upoważniona. 

W przypadku, gdy wniosek został podpisany przez osobę upoważnioną, do wniosku dołącza się skan dokumentu (pełnomocnictwo), w którym zostało wskazane wprost, że dana osoba jest upoważniona do podpisywania (składania) wniosków o przyznanie stypendium ministra dla wybitnych młodych naukowców.

4. 4. Załączniki do wniosku

Wnioskodawca wraz z wnioskiem o przyznanie stypendium składa w systemie OSF dokumenty potwierdzające uzyskanie znaczących osiągnięć w działalności naukowej (pkt. 3. 2. informacji) oraz dokumenty potwierdzające przerwy w działalności naukowej z przyczyn wymienionych w art. 360 ust. 3 ustawy (o ile wystąpiły).

Do wniosku dołączane jest również oświadczenie młodego naukowca potwierdzające, że informacje zawarte w części C wniosku są zgodne ze stanem faktycznym, oświadczenie o wyrażeniu zgody na przetwarzanie jego danych osobowych oraz o nieprzyznaniu mu w poprzednich latach stypendium ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki dla wybitnych młodych naukowców.

UWAGA! W przypadku braków  w załącznikach, organ wystąpi o ich uzupełnienie w trybie art. 64 § 2 Kpa, tj. poprzez wezwanie wnoszącego do usunięcia braków w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż czternaście dni, z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania.

4. 5. Okres, z którego mogą być podawane osiągnięcia we wniosku

We wniosku należy wskazać osiągnięcia uzyskane do dnia 30 listopada 2020 r.

Młody naukowiec może wskazać swoje najlepsze osiągnięcia z całego okresu pracy naukowej, które zostały zrealizowane do 30 listopada 2020 r.

5. Tryb przyznawania stypendium

5. 1. Ocena wniosków

Wnioski o przyznanie stypendiów spełniające wymagania formalne podlegają ocenie merytorycznej, za pomocą metody punktowej. Ocena dokonywana jest przez ekspertów z poszczególnych dziedzin nauki przy uwzględnianiu Wytycznych uchwalonych przez Zespół doradczy do oceny wniosków o przyznanie stypendiów ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki dla studentów i wybitnych młodych naukowców.

Na podstawie wyników oceny sporządza się listę rankingową wniosków o przyznanie stypendiów według liczby przyznanych punktów.

5. 2. Kryteria przyznawania

5. 2. 1. Kryterium czasowe:

Przy ocenie wniosków o przyznanie stypendiów dla młodych naukowców bierze się pod uwagę osiągnięcia uzyskane do 30 listopada roku, w którym jest składany wniosek.

5. 2. 2. Kryterium formalne:

Stypendium można otrzymać tylko raz. Stypendium dla młodego naukowca nie może zostać przyznane młodemu naukowcowi, któremu w poprzednich latach przyznano stypendium dla młodych naukowców albo stypendium naukowe dla wybitnych młodych naukowców, na podstawie art. 28a ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2018 r. poz. 87).

5. 2. 3. Kryteria oceny merytorycznej:

Przy ocenie merytorycznej wniosków o przyznanie stypendiów dla młodych naukowców uwzględnia się następujące kryteria:

1. w przypadku osiągnięć w działalności naukowej obejmującej badania naukowe i prace rozwojowe:
   
   1. znaczenie osiągnięć naukowych dla rozwoju dyscyplin naukowych związanych z prowadzoną działalnością naukową, oceniane na podstawie jakości i liczby:
      • monografii naukowych albo rozdziałów w monografiach naukowych lub artykułów naukowych, o których mowa w § 5 pkt 1 i 2, autorstwa młodego naukowca, lub których współautorem jest młody naukowiec, z uwzględnieniem ich rodzaju i formy, procentowego wkładu autorskiego, liczby punktów w wykazie wydawnictw lub w wykazie czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych, sporządzonych zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 ustawy projektów badawczych o wysokim poziomie innowacyjności kierowanych przez młodego naukowca, z uwzględnieniem okresu ich realizacji i prestiżu konkursu, w ramach którego jest finansowany projekt,
      • zastosowań praktycznych wyników badań naukowych lub prac rozwojowych, w tym udzielonych patentów krajowych lub zagranicznych lub wdrożeń wyników działalności naukowej w innej formie,
   2. stopień zaangażowania w zakresie współpracy międzynarodowej, oceniany na podstawie:
      • liczby i czasu trwania zagranicznych staży lub wizyt studyjnych oraz prestiżu zagranicznych uczelni lub zagranicznych instytucji naukowych, w których odbywał te staże lub wizyty,
      • liczby i czasu trwania staży lub wizyt studyjnych oraz prestiżu uczelni lub instytucji naukowych, w których odbywał staże lub wizyty studyjne w Polsce – w przypadku ukończenia studiów doktoranckich za granicą,
      • liczby i prestiżu otrzymanych stypendiów zagranicznych,
      • liczby i prestiżu zagranicznych uczelni lub zagranicznych instytucji naukowych, z którymi młody naukowiec współpracuje lub współpracował, oraz czasu trwania tej współpracy,
   3. liczba i prestiż uzyskanych nagród;
2. w przypadku osiągnięć w działalności naukowej obejmującej twórczość artystyczną:
   
   1. poziom artystyczny prowadzonej działalności twórczej,
   2. znaczenie dorobku artystycznego i jego wpływ na rozwój kultury i sztuki,
   3. prestiż uzyskanych nagród i wyróżnień krajowych lub zagranicznych.

Ocenie merytorycznej podlegają wnioski, w których wykazano co najmniej 3 monografie naukowe, rozdziały w monografii naukowej lub artykuły naukowe, w których kandydat jest autorem lub wiodącym współautorem.

Współautorstwem wiodącym jest w szczególności:

1. największy procentowy wkład autorski w monografię, rozdział w monografii lub artykuł;
2. procentowy wkład autorski w monografię, rozdział w monografii lub artykuł równy procentowemu wkładowi każdego z pozostałych współautorów, w przypadku pełnienia kluczowej roli w powstaniu tych publikacji naukowych.

Powyższy warunek wykazania 3 publikacji, gdzie kandydat jest autorem lub wiodącym współautorem, nie dotyczy wniosku składanego przez młodego naukowca prowadzącego działalność naukową w zakresie twórczości artystycznej.

Obowiązuje ograniczenie liczby osiągnięć, które młody naukowiec może wykazać w poszczególnych kategoriach, tj.:

• nie więcej niż łącznie 5 wybranych osiągnięć spośród: autorstwa lub współautorstwa monografii naukowych, rozdziałów w monografii naukowej lub artykułów naukowych;
• po 3 wybrane osiągnięcia w pozostałych kategoriach (ograniczenie nie dotyczy kategorii „działanie twórcze w sztuce, w wyniku którego powstało dzieło artystyczne materialne lub niematerialne, w tym jego artystyczne wykonanie, stanowiące wkład w rozwój kultury”).

Powyższe ograniczenia zostały zaimplementowane w systemie OSF. Podczas składania wniosków system OSF będzie weryfikował, czy wskazano 3 publikacje , w których kandydat jest autorem lub wiodącym współautorem. Ponadto system nie będzie umożliwiał wykazania większej liczby osiągnięć niż wynikająca z przepisów rozporządzenia.

5. 3. Termin rozpatrzenia wniosku oraz decyzja w sprawie stypendium

Wnioski są rozpatrywane w terminie do dnia 30 czerwca 2021 r.

Podstawą przyznania stypendium jest lista rankingowa wniosków uszeregowana według liczby przyznanych punktów.

Minister może przyznać maksymalnie 230 stypendiów dla młodych naukowców, z tego co najmniej 50 dla młodych naukowców będących doktorantami. Stypendium zostanie przyznane osobom najwyżej ulokowanym na ww. liście rankingowej.

Po rozpatrzeniu wniosków przez Ministra, do wnioskodawców oraz młodych naukowców zostaną przesłane decyzje administracyjne w sprawie przyznania albo odmowy przyznania stypendium.

6. Maksymalny okres otrzymywania i wysokość stypendium

Stypendium jest przyznawane na okres nie dłuższy niż 3 lata (36 miesięcy). Do tego okresu nie wlicza się przerwy w działalności naukowej związanej z urlopem macierzyńskim, urlopem na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopem ojcowskim, urlopem rodzicielskim lub urlopem wychowawczym stypendysty, udzielonych na zasadach określonych w Kodeksie pracy, albo pobieraniem zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego w związku z niezdolnością do pracy, w tym spowodowaną chorobą wymagającą rehabilitacji leczniczej. W tym okresie wypłata stypendium jest zawieszona.

Maksymalna wysokość stypendium nie może przekroczyć 5.390 zł miesięcznie.

Wysokość stypendium oraz okres otrzymywania zostaną ustalone w decyzji w sprawie przyznania stypendium – w zależności od wysokości środków przewidzianych na ten cel w budżecie Ministra.

7. Sposób wypłacania stypendium

Podmiot prowadzący szkołę doktorską lub podmiot zatrudniający wypłaca  młodemu naukowcowi środki finansowe w ramach stypendium na podstawie umowy.

Stypendium wypłaca się młodemu naukowcowi w terminie do 10 dnia miesiąca na wskazany przez niego rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo w gotówce.

W przypadku zmiany przez młodego naukowca, któremu przyznano stypendium dla młodych naukowców, miejsca zatrudnienia albo szkoły doktorskiej w okresie pobierania tego stypendium, młody naukowiec niezwłocznie informuje ministra o podmiocie, w którym podjął odpowiednio zatrudnienie albo kształcenie w szkole doktorskiej, oraz o dacie tej zmiany.

W latach 2019–2027 osoby, które rozpoczęły studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020 i którym przyznano stypendium ministra dla wybitnych młodych naukowców albo stypendium naukowe dla wybitnych młodych naukowców, w przypadku zmiany w okresie pobierania tego stypendium miejsca odbywania studiów doktoranckich lub miejsca zatrudnienia, niezwłocznie informują Ministra o podmiocie, w którym odpowiednio kontynuują studia doktoranckie lub podjęły zatrudnienie, oraz o dacie tej zmiany.

UWAGA! W dniu 29 września 2020 r. ogłoszono nowy wykaz wydawnictw publikujących recenzowane monografie naukowe. W związku z powyższym, osiągnięcia wykazane w ramach kategorii 1, tj. autorstwo lub współautorstwo monografii naukowej lub rozdziału w monografii naukowej wydanej przez wydawnictwo, które w roku opublikowania monografii w ostatecznej formie było ujęte w wykazie wydawnictw sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 ustawy, będą oceniane z uwzględnieniem wykazu wydawnictw ogłoszonego komunikatem z dnia 29 września 2020 r. (a nie z dnia 17 grudnia 2019 r. jak wskazano w Wytycznych).

Źródło i załączniki